در دنیای امروز، یکی از مهم‌ترین مباحث مطرح شده در نظام اجتماعی و سیاسی کشورهای بین الملل، بحث حق و حقوق زنان، و حضور آن‌ها در پست‌های مهم حکومتی و سیاسی است. موضوعی که در دو دهه‌ی اخیر، باعث شکل گیری جنبش‌ها و حرکات مدنی مختلفی نیز در سراسر دنیا شده است. اهمیّت این موضوع به قدری است که هر روزه بر تعداد مستندها، فیلم‌ها، آثار هنری و کتاب‌های پیرامون این موضوع، افزوده میشود. اما چرا همچنان بحث در مورد نقش زنان در جامعه، حقوق مرد و زن، و حد و مرز حضور آن‌ها در عرصه‌ی سیاسی کشورها چالشی لاینحل باقی مانده است. شاید یکی از مهم‌ترین دلایل آن، عدم تسلط علمی، منطقی، دینی و سیاسی فرد نویسنده یا کارگردان اصلی باشد.
در این بین اما، کتاب‌هایی چون «من ملاله هستم» اثر ملاله یوسف زی، و «شدن» اثر میشل اوباما هم هستند که با استقبال خوب جهانی همراه بوده‌اند. اما شاید مهم‌ترین کتابی که یک عالم و مرجع دینی در این مورد نوشته است، کتاب رساله بدیعه از علامه سید محمد حسین حسینی طهرانی باشد. در این کتاب، ایشان با شرح و تفسیر آیه «الرِّجَالُ قَوَّامُونَ عَلَي النِّسَاء» ، مباحث مهمی چون «فلسفه حقوق زن و مرد»، «معنای تساوی حقوق زن و مرد»، «مسئله قضاوت و حکومت زن»، و «حدود شرکت زنان در جهاد» را از نظر تفسیری، روائی، فقهی، علمی و اجتماعی مورد بررسی قرار داده است.
کتاب رساله بدیعه، اثر علامه طهرانی، در اصل به زبان عربی تألیف شده بود، اما با توجه به جامعیت کتاب، و موضوعات مهمی که با ذکر دلایل و اسناد معتبر مورد بررسی قرار گرفته بودند، توسط چند تن از علما برای استفاده عموم به فارسی نیز ترجمه شد.
در ابتدای این کتاب، میخوانید که چرا و به چه علت اصلا علامه طهرانی تصمیم به تألیف این کتاب گرفت. از جمله دلایلی که برای این تصمیم ذکر شده و برایتان شرح داده میشود، سلب شدن حقوق طبیعی زنان در جامعه و افزایش بحث خانه نشینی زن‌ها و سرافکندگی آن‌ها در اثر کج فهمی‌های عمدی و غیر عمدی برخی از مردم نسبت به قوانین اسلام، و از طرف دیگر اشتباه برخی مردم در مساوی قرار دادن کامل زن و مرد در تمام امورات و انکار اختلاف حقوق آن‌ها است. سپس کلیات این کتاب به دو قسمت تقسیم میشود. قسمت اول در مورد فلسفه حقوق زن و مرد به طور عمومی و عادی در جامعه، و دوم بحث اختصاصی در مورد حقوق زن در شرایط مختلفی چون جهاد، قضاوت، و پست حکومتی.
در بخش اول کتاب رساله بدیعه، ابتدا چند آیه از قرآن کریم برای شما آورده میشود تا با مفهوم هدفگذاری خداوند از خلقت انسان‌ها آشنا شوید. سپس، هدایت شدن و جهت دار بودن نظام عالم مورد بررسی قرار میگیرد. اینکه چرا پیامبران و امامان بر مردم مبعوث و انتخاب شد. سپس با ذکر آیاتی، بحث حق و عدالت مورد بررسی قرار میگیرد. اینکه هر موجود و هر ذره ای در این دنیا دارای حق و حقوقی بوده و این حق، از هیچکس فروگذار نمیشود. اما اختلافات ظاهری و باطنی زن و مرد در چیست؟ و چرا اصلا خداوند، زن و مرد را از نظر باطنی و فکری نیز متفاوت خلق کرده است؟ چرا این تفاوت‌ها مختص انسان نبوده و در هر موجود مذکر و مؤنثی چنین تفاوت‌هایی دیده میشود؟
در بخش دوم کتاب رساله بدیعه، که بخش حقوق اختصاصی زن و مرد است، از نظر شرعی و فقهی، جایگاه زن در زمینه‌ی جهاد، قضاوت و حكومت بررسی میشود. اصل بحث در این بخش، آیه‌ی 34 سوره نساء یعنی «الرِّجالُ قَوَّامُونَ عَلَى النِّساءِ بِما فَضَّلَ اللَّهُ بَعْضَهُمْ عَلى بَعْضٍ وَ بِما أَنْفَقُوا مِنْ أَمْوالِهِمْ» است که برای شرح و بحث روی آن از تفاسیر مختلفی چون تفیر تبیان شیخ طوسی، مجمع البیان شیخ طبرسی، تفسیر صافی فیض کاشانی، تفسیر «مفاتیح الغیب» امام فخر رازی، تفسیر المیزان از علامه طباطبایی استفاده شده است. از جمله سایر مباحث مهم مطرح شده در این کتاب میتوان به تمایزهای زن از مرد، مفهوم تساوی حقوق زن و مرد، جهاد زن از نظر فقیهانی چون شیخ طوسی و اقسام آن، نظریات علما و فقیهان در مورد مجوز زن برای برعهده گرفتن حکومت و یا پست قضاوت اشاره کرد.